Wat is een high-performance Team?

High-performance teams herken je niet aan mooie plannen op papier, maar aan wat er dagelijks in de samenwerking gebeurt. Het gaat om gedrag: hoe teamleden met elkaar omgaan, hoe besluiten worden genomen en hoe er geleerd wordt van ervaringen.

Goed nieuws: dat gedrag kun je stimuleren en ontwikkelen. 

Wat zie je in teams die écht goed presteren?

High-performance gaat over gedrag. 

1. Doelgerichtheid en ritme
   Teamleden praten regelmatig over doelen en resultaten: wat willen we bereiken vandaag, deze week of dit kwartaal?
2. Krachtige samenwerkvaardigheden
   Teamleden zeggen wat voor hen belangrijk is, luisteren met de intentie om elkaar echt te begrijpen en ze zijn in staat om verschillen te integreren.
3. Snel en gedragen besluiten
   Beslissingen worden efficiënt genomen en breed gedragen.
4. Leren door te experimenteren
   Er is ruimte om uit te proberen, fouten te bespreken en samen te groeien.

Dit gedrag vormt de motor van high performance.

Maar de vraag is: hoe zorg je dat dit gedrag ook in jouw team ontstaat?

Wat creeërt high-performance gedrag?

Gedrag ontstaat niet vanzelf.

Het wordt altijd beïnvloed door drie factoren: context, vaardigheden en overtuigingen.

• De context gaat over de manier waarop je het team organiseert. Heldere doelen, vaste overlegstructuren en duidelijke besluitvormingsprocessen zorgen ervoor dat gewenst gedrag makkelijker wordt.
• Vaardigheden gaan over wat mensen kunnen. Samenwerken vraagt oefening in je uitspreken, luisteren, evalueren en leren.
• En ten slotte zijn er de overtuigingen: teamleden moeten ervaren dat ander gedrag werkt en loont. Dat gebeurt door positieve ervaringen, ruimte om te experimenteren en voorbeeldgedrag van de leider.

Als leider werk je dus altijd aan alle drie: de context waarin het team functioneert, de vaardigheden van je mensen en de overtuigingen die hen vertrouwen en motivatie geven.

1. Ontwerp een context met structuren die high-performance gedrag stimuleren

Gedrag van teamleden wordt niet alleen bepaald door hun intentie of talent, maar ook door de structuren waarin ze samenwerken. Goede structuren zorgen ervoor dat het juiste gesprek op het juiste moment gevoerd wordt, dat iedereen weet wanneer hij zich moet uitspreken en wanneer juist luisteren belangrijk is. Ze geven duidelijkheid, tempo en focus, en maken high-performance gedrag makkelijker en vanzelfsprekender.

Twee krachtige structuren voor high-performance teams zijn: Overleg vanuit eigenaarschap en Consentbesluitvorming.

Thijs Rijnbergen (2024)
Arbeids- en Organisatiepsycholoog

Met deze structuren bouw je aan een context die uitnodigt tot duidelijke communicatie, zorgvuldig luisteren, benutten van verschillen en snel handelen. Precies die combinatie die high-performance teams kenmerkt.

2. Ontwikkel high-performance samenwerkvaardigheden

Een krachtige context met goede structuren is een belangrijke eerste stap. Maar daarmee ben je er nog niet. Om echt high-performance gedrag te laten ontstaan, is het nodig dat iedereen in het team beschikt over de juiste samenwerkingsvaardigheden. Elk teamlid moet weten waar hij of zij al sterk in is én waar nog ruimte voor ontwikkeling ligt.

De Amerikaanse professor Amy Edmondson (Harvard University) noemt deze vaardigheden de samenwerkingsvaardigheden van de toekomst. Het zijn vijf kernvaardigheden die onmisbaar zijn om als team steeds beter te worden.

De vijf high-performance samenwerkingsvaardigheden

1. Je uitspreken
Dit betekent dat je helder en open vertelt wat je denkt, voelt en wilt. Je brengt je ideeën in, maar ook je zorgen of twijfels. Uitspreken vraagt moed en duidelijkheid, en is de basis om je stem te laten horen in het team.

2. Luisteren
Luisteren gaat verder dan stil zijn terwijl de ander praat. Het betekent dat je actief probeert te begrijpen wat de ander bedoelt, vragen stelt en checkt of je het goed hebt begrepen. Pas daarna reageer je. Zo voelt de ander zich gehoord en wordt het gesprek rijker.

3. Verschillen integreren
Integreren van verschillen is het vermogen om uiteenlopende meningen en belangen te onderzoeken, ook los van je eigen waarheid, en die met elkaar te verbinden tot een gezamenlijke oplossing. Het vraagt niet alleen dat je zelf openstaat voor andere invalshoeken, maar ook dat je je gesprekspartner helpt om zich uit te spreken én zich open te stellen voor anderen.

4. Evalueren en reflecteren
Hier gaat het om het vermogen om naar jezelf en het team te kijken. Wat doe ik goed, wat kan beter? Doen we de goede dingen, op de goede manier? Reflecteren vraagt openheid én de wil om kritisch te kijken naar successen en mislukkingen. 

5. Leren en experimenteren
High-performance teams durven te proberen, ook als de uitkomst onzeker is. Ze zien fouten als informatiebron. Leren en experimenteren betekent dat je nieuwe dingen uitprobeert, ontdekt wat werkt en daarvan samen leert. Het vraagt nieuwsgierigheid, veerkracht en de durf om te blijven ontwikkelen.