TeamQ logo
Ontwikkelthema | Talenten benutten

Aan de slag met het optimaal benutten van talenten in je team

Te veel talent blijft onbenut in teams. Dit artikel laat zien hoe je krachtiger samenwerkt door ieders talenten zichtbaar en bruikbaar te maken.
Auteur: Thijs Rijnbergen

Haal het beste in je mensen naar boven

Misschien voelen niet alle teamleden zich echt op hun plek. Of misschien is het nog niet voor iedereen duidelijk wat er van hen verwacht wordt, of wie waarvoor verantwoordelijk is.  

Dit thema gaat niet alleen over taakverdeling of rollen. Het gaat óók over werkplezier, het benutten van ieders talent, en het gevoel dat je ertoe doet in het team. Teams die daarin investeren, halen niet alleen betere resultaten – ze werken ook met meer energie en betrokkenheid samen.

Op deze pagina vind je:

  1. Waar je op moet letten als je aan de slag wilt met dit thema
  2. Concrete stappen om gericht met je team aan de slag te gaan

Verken met elkaar of iedereen op zijn plek zit en zich onderdeel voelt van het team

Samenwerken lukt pas echt goed als mensen zich gezien en gewaardeerd voelen. Bespreek met elkaar: voelt ieder zich thuis in dit team? Wordt er rekening gehouden met jouw kwaliteiten, voorkeuren en behoeften? Door dit soort vragen bespreekbaar te maken, wordt zichtbaar waar mensen energie krijgen – of juist afhaakten. Het geeft waardevolle input voor hoe je als team beter kunt aansluiten op elkaar.

Concrete stappen om gericht aan de slag te gaan!

Breng de onderstroom in het team geregeld in beeld
De eerste invalshoek geeft je een manier om als team regelmatig stil te staan bij wat er leeft – zowel in de samenwerking als bij de mensen zelf. Dit zorgt ervoor dat spanningen eerder worden gedeeld, betrokkenheid groeit en de samenwerking verdiept. Klik hier voor “STAPPENPLAN Luistercirkels”

Breng talenten en ontwikkelbehoeftes in het team in kaart

De tweede invalshoek helpt je om kwaliteiten, talenten en ontwikkelbehoeftes in beeld te brengen en bespreekbaar te maken, zodat je ze gericht kunt benutten en versterken. Hierdoor ontstaat er meer energie, een betere taakverdeling en ruimte voor ieders persoonlijke groei. Klik hier voor “STAPPENPLAN Talent in beeld (en meer!)”

Voer korte coachingsgesprekjes

De derde invalshoek is gericht op jou als teamleider: met een simpele coachmethode leer je hoe je in korte tijd krachtige gesprekken voert die mensen aanzetten tot reflectie en groei. Deze methode maakt dat teamleden zelf de regie nemen over hun ontwikkeling en zich gesteund voelen in hun rol. Klik hier voor “STAPPENPLAN 10-minuten coaching”

STAPPENPLAN: Luistercirkels

Doel

Luistercirkels creëren een veilige structuur waarin ieder teamlid zich kan uitspreken zonder onderbreking, zodat er echt geluisterd wordt en onderlinge verbinding ontstaat.

Dat klinkt misschien simpel, maar het effect is groot: mensen voelen zich serieus genomen, onderlinge aannames verdwijnen en er ontstaat meer verbinding.

Werkwijze

Plan bewust tijd in – bijvoorbeeld aan het begin of einde van een teamoverleg, of op een vast moment in de maand.

Stel één open reflectievraag, zoals:

  • Wat geeft je op dit moment energie in je werk?
  • Waar loop je op leeg?
  • Wat heb jij nodig van het team?

Leg vooraf de spelregels uit:

  1. Iedereen komt één voor één aan het woord
  2. Er wordt niet op elkaar gereageerd, geen vragen, geen aanvullingen
  3. Iedereen deelt iets, kort of lang (wat bij jou past)

Start zelf als teamleider met een eerlijk en persoonlijk voorbeeld – dat zet de toon, introduceer de thema’s die jij belangrijk vindt. 

Nadat iedereen is geweest, stel je eventueel een tweede rondevraag, zoals:

  • Wat heeft je verrast?
  • Wat raakte je?
  • Wat wil je nog kwijt?

Tip: herhaal deze werkvorm regelmatig. Na een paar keer voelt het niet meer “bijzonder”, maar wordt het een vast onderdeel van hoe je als team samenwerkt.

Waarom gespreksregels zorgen voor meer ruimte

Het lijkt misschien tegenstrijdig: door de communicatie in te perken met duidelijke spelregels ontstaat er juist méér ruimte in het gesprek. Toch is dat precies wat er gebeurt wanneer teams afspraken maken over hoe ze met elkaar in gesprek gaan. In plaats van een vrij gesprek vol interrupties, vragen of goedbedoelde aanvullingen, helpen spelregels om je uit te spreken en écht te luisteren. 

Spelregels creëren rust en helderheid

Door zulke duidelijke spelregels toe te passen, ontstaat er rust, focus én veiligheid in het gesprek. Teamleden weten wat er van hen verwacht wordt. Ze hoeven niet op hun hoede te zijn voor onderbrekingen, correcties of discussies. Dit geeft ruimte om eerlijker en vollediger te zeggen wat je denkt, voelt of vindt. En aan de andere kant helpt het team om beter te luisteren, zonder meteen te oordelen of iets te willen oplossen.

Veiligheid als basis voor openheid

Deze vorm van ingekaderde communicatie vergroot de psychologische veiligheid — een essentiële voorwaarde voor openheid en samenwerking. En dat is precies wat het doel is: als mensen zich veilig voelen, gaan ze zich uitspreken. Als mensen zich uitspreken, wordt het gesprek inhoudelijker, eerlijker en effectiever.

Leiderschap geeft richting en diepgang

Leiderschap speelt hierin een sleutelrol. Door als teamleider of facilitator zélf het goede voorbeeld te geven — door kwetsbaar, open of scherp te spreken — nodig je anderen uit om ook echt iets van zichzelf te laten zien. Zo geef je niet alleen woorden aan je rol als gespreksleider, maar ook betekenis aan de ruimte die je samen creëert.

STAPPENPLAN: Talent in beeld (en meer!)

Doel

Deze werkvorm is een simpele maar rijke manier om talenten, ontwikkelbehoeftes en meer van teamleden in kaart te brengen.

Werkwijze

Elk teamlid tekent zijn of haar hand op een groot vel papier en vult de volgende onderdelen in:

  • Duim – Wat geeft mij energie in mijn werk? Waar ben ik goed in? Wat zijn mijn talenten?
    → Legt de basis voor positieve motivatie.
  • Wijsvinger – Waar wil ik me op richten de komende tijd? Waar kan ik mij in ontwikkelen?
    → Richting en groeibehoefte worden zichtbaar.
  • Middelvinger – Wat frustreert mij of kost mij energie?
    → Belangrijke signalen over obstakels en werkplezier.
  • Ringvinger – Wat vind ik belangrijk in samenwerking?
    → Helpt bij het afstemmen van waarden en werkwijzen.
  • Pink – Wat maakt mij kwetsbaar of klein?
    → Zorg voor een diepere connectie en meer begrip voor elkaar.

Vorm vervolgens tweetallen of kleine groepjes van drie. Laat ieder teamlid zijn ingevulde hand kort toelichten aan de ander(en): wat valt je zelf op, wat wil je benadrukken, wat vind je spannend om te delen?

Sluit plenair af met een korte ronde: wat heb je ontdekt of geleerd over jezelf of een ander?

TIP: Gebruik de uitwerking in je bilaterale gesprekken met teamleden om het gesprek over werken vanuit talenten en werken aan ontwikkeling voort te zetten.

STAPPENPLAN: 10-minuten coaching

Doel

Het doel van de 10-minuten coaching methode is om teamleden in korte, gerichte gesprekken te helpen reflecteren op hun werk, obstakels te verkennen en zelf in beweging te komen. Zo stimuleer je eigenaarschap en groei, midden in de praktijk van alledag.

Je kunt deze methode als teamleider inzetten:
  • In individuele 1-op-1’s, ongeveer eens per 4–6 weken
  • Tijdens een wandelgesprek of koffiemoment
  • Als reflectie bij het begin of einde van een project
  • Of zelfs kort tijdens een pauzemoment of na een pittige periode

Hoe werkt het? Simpel!

Je stelt deze 7 vragen achter elkaar (je geeft zelf geen advies!) en luistert naar wat vertelt wordt.

  1. Wat houdt je bezig?
  2. En wat nog meer?
  3. Wat is hier voor jou het échte probleem?
  4. Wat wil jij?
  5. Hoe kan ik helpen?
  6. Als je hier ja tegen zegt, waar zeg je dan nee tegen?
  7. Wat was voor jou het nuttigst?

Let op: je geeft zelf geen advies! Want zodra jij oplossingen aandraagt, stopt het denkproces van de ander.

Het Adviesmonster – die innerlijke neiging om direct te helpen – is hardnekkig, maar staat echte groei in de weg.

Door te luisteren en vragen te stellen, geef je de ander de ruimte om zelf na te denken, keuzes te maken en eigenaarschap te nemen. Dat is precies waar coaching om draait.

Wijsheid achter elk van de 7 gouden coachingsvragen

1. Wat houdt je bezig?

Deze startvraag opent het gesprek op een neutrale, uitnodigende manier. In plaats van direct te focussen op een probleem of doel, nodig je iemand uit om te vertellen wat er speelt. Je hoort waar de aandacht naartoe gaat – en vaak zit daar ook energie of stress.

  • Je ontdekt wat top-of-mind is
  • Je laat iemand zelf richting bepalen
  • Je vermijdt de reflex van direct advies geven

Tip: Laat ruimte voor stiltes. Meestal volgt er dan iets betekenisvols.

2. En wat nog meer?

De eerste reactie is zelden de diepste. Deze vraag nodigt uit tot verdieping én tot meervoudig perspectief. Het voorkomt tunnelvisie en zorgt dat je écht gaat luisteren.

  • Je voorkomt dat het gesprek te snel focust
  • Je activeert nieuwsgierigheid bij de ander
  • Je laat zien dat je openstaat voor complexiteit

In de context van je team: Het helpt teamleden zich uit te spreken, voorbij het eerste antwoord of de ‘veilige’ optie.

3. Wat is hier voor jou het echte probleem?

Vaak wordt een symptoom gepresenteerd als het probleem. Maar met deze vraag graaf je een laag dieper. Je zoekt naar wat iemand écht dwarszit, of naar wat er werkelijk op het spel staat.

Wat het oplevert:

  • Je komt sneller tot de kern
  • Je helpt de ander verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen ervaring
  • Je voorkomt dat jij als leider in de ‘oplosstand’ schiet

Let op: Stel de vraag vriendelijk, zonder oordeel. De toon maakt het verschil.

4. Wat wil jij?

Deze vraag helpt mensen van denken naar willen te gaan. Wat iemand wil, is iets anders dan wat iemand denkt te moeten. Het activeert motivatie, richting en zelfsturing.

Wat het oplevert:

  • Je maakt de stap naar eigenaarschap
  • Je laat de ander keuzes maken
  • Je helpt mensen hun eigen verlangens of doelen te verwoorden

Koppeling met de Zelfdeterminatietheorie:
Deze vraag spreekt de behoefte aan autonomie aan: zelf richting geven aan je handelen.

5. Hoe kan ik je helpen?

Als leider wil je helpen – maar vaak doen we dat door in te vullen. Deze vraag voorkomt dat je aannames doet. Je vraagt expliciet naar de vorm van ondersteuning die iemand van jou verwacht.

  • Je stemt hulp af op de behoefte
  • Je voorkomt afhankelijkheid
  • Je versterkt de relatie en het vertrouwen

Tip: Je hoeft niet altijd iets te doen. Soms is ‘luisteren’ al het antwoord.

6. Als je hier ja tegen zegt, waar zeg je dan nee tegen?

Deze vraag introduceert realiteitszin. Elke keuze heeft consequenties. Deze vraag helpt om die onder ogen te zien – zonder oordeel. Het bevordert bewuste besluitvorming.

  • Je helpt mensen nadenken over prioriteiten
  • Je voorkomt te veel hooi op de vork
  • Je stimuleert een volwassener afweging in keuzes

In teamcontext: Deze vraag is goud waard bij mensen die veel willen, maar moeite hebben met begrenzen.

7. Wat was voor jou het nuttigst in dit gesprek?

Reflectie op het gesprek zelf is een krachtige afsluiter. Je laat de ander betekenis geven aan wat er is besproken. En jij leert wat werkt.

  • Je verankert de waarde van het gesprek
  • Je sluit af op een positieve, bewuste manier
  • Je versterkt het leerproces – zowel bij jezelf als bij de ander

Bonus: Deze vraag zorgt vaak voor mooie feedback over je eigen stijl als begeleider.

Tot slot: waarom werkt deze methode zo goed?

Met deze manier van coachen zet je mensen aan het denken, zonder het gesprek van hen over te nemen. Je maakt leren iets gewoons – iets dat gewoon tijdens het werk gebeurt, niet alleen in cursussen of ontwikkelgesprekken.

Tegelijk bouw je aan relatie, vertrouwen én ontwikkeling: door er oprecht te zijn voor de ander, groeit jullie samenwerking. Je geeft mensen eigenaarschap over hun groei, omdat zij zélf keuzes maken en stappen zetten.

En bovenal laat je zien: jij bent geen radertje, maar een mens met talent, motivatie en potentieel.

Dáár begint leiderschap – en elk sterk team.

Waarom 10 minuten coaching zo krachtig is

De kracht van 10 minuten coaching, ontwikkeld door Michael Bungay Stanier, zit niet in de lengte van het gesprek, maar in de kwaliteit van de vragen. De zeven kernvragen uit zijn methode zijn scherp, eenvoudig en doordacht. Ze helpen mensen om stil te staan bij wat er écht speelt — zonder meteen in oplossingen te schieten. In plaats van het gesprek te vullen met advies, nodigt de gespreksleider de ander uit om zelf na te denken. Dat maakt de reflectie dieper en de uitkomst krachtiger.

Van adviseren naar activeren

Leiders zijn gewend om snel oplossingen aan te dragen. Goedbedoeld, maar vaak ineffectief. Want als je een ander vertelt wat hij moet doen, vergroot je niet het eigenaarschap — je neemt het over. De kunst van deze aanpak is juist om je advies in te slikken en de ander aan het denken te zetten. Door vragen te stellen als “Wat is hier voor jou het échte probleem?” of “Wat wil je eigenlijk echt?” wordt iemand uitgedaagd om zelf regie te nemen. En dat is precies wat je in teams wilt stimuleren: mensen die eigenaarschap nemen over hun uitdagingen en ontwikkeling.

Veilig, snel en toepasbaar

Een bijkomend voordeel is dat deze coachende gesprekken weinig tijd kosten en toch veel effect hebben. Het feit dat je binnen tien minuten tot de kern kunt komen, maakt het haalbaar in de waan van de dag. Tegelijkertijd zorgt het stellen van open, niet-oordelende vragen voor een gevoel van veiligheid. Iemand voelt zich gehoord, serieus genomen en gestimuleerd om stappen te zetten.

Door de eenvoud van deze aanpak lijkt het soms alsof het ‘maar een gesprek’ is. Maar wie de kracht van goede vragen herkent, weet: juist in de beperking schuilt de diepgang. Dat maakt 10 minuten coaching tot een waardevolle werkvorm voor elk team dat wil groeien in eigenaarschap, reflectie en samenwerking.

Dan heb je ontwikkeldoelen geformuleerd. Hoe nu verder?

Om verbeteringen duurzaam te maken, is het belangrijk ze actief in te zetten en ze regelmatig te bespreken.

Dit kan op verschillende manieren:

  • Maandelijks of per kwartaal evalueren:
    Zijn we op schema? Wat vraagt bijsturing?
  • Doelen zichtbaar maken in de werkomgeving:
    Bijvoorbeeld via een doelenbord of digitale tool.
  • Elkaar blijven bevragen: Zijn dit nog de juiste doelen?
    Wat hebben we nodig om ze te behalen?

Door leren en ontwikkelen structureel onderdeel te maken van de praktijk, zorg je ervoor dat ze niet alleen richting geven, maar ook écht bijdragen aan de effectiviteit en samenwerking binnen het team.

Lees voor meer informatie over teamleren door evalueren dit achtergrondartikel:
Evalueren en leren: Zo maak je “werken aan je team” succesvol!

Aan de slag met jouw team?

Wil je dat je team niet alleen praat over verbeteringen, maar ook écht actie onderneemt? Of je nu zelf aan de slag wilt gaan of kiest voor begeleiding van een expert, wij hebben een passend pakket voor jouw behoeften. Met onze verschillende opties begeleid je jouw team stap voor stap naar meer zelfstandigheid, betere samenwerking en concrete resultaten.

Misschien vind je dit
ook interessant:

Samen met TeamQ

Samen in beweging komen?

Actuele thema's

Welk thema speelt er bij jullie?

Ontdek TeamQ

TeamQ bekijken?